| English | Русский | 中文 | Castellano | 日本語 | Português do Brasil | Magyar | Srpski |
|
This page was kindly translated by Dariusz Polański Ten spis zawiera polecenia wykonywane z linii komend w Linuksie, które są użyteczne w codziennej pracy. Przykłady zaznaczone gwiazdką są poprawne/bezpiecznie, zatem można je od razu wykonać w terminalu. Jeśli chcesz możesz je równocześnie czytać i wklejać je w oknie linii komend aby zobaczyć ich działanie. Wszystkie komendy zostały przetestowane zarówno na Fedora i jaki Ubuntu. |
| Komenda | Opis | |
| • | apropos whatis | Pokazuje komendy odpowiadające danemu wyrazowi. Zobacz też threadsafe |
| • | man -t man | ps2pdf - > man.pdf | Tworzy dokument .pdf z podręcznika man |
| which command | Pokazuje pełną ścieżkę dla komendy | |
| time command | Pokazuje czas trwania komendy | |
| • | time cat | Uruchamia stoper. Nacisnięcie CTRL-d przerywa wykonywanie. Zobacz też sw |
| • | nice info | Uruchamia komendę z niższym priorytetem (W tym wypadku czytnik “info”) |
| • | renice 19 -p $$ | Uruchamia shell (skrypt) z niższym priorytetem. Używane przy automatycznych zadaniach |
| Katalogi | ||
| • | cd - | Wraca do poprzedniego katalogu |
| • | cd | Przechodzi do katalogu $HOME |
| (cd dir && command) | Przechodzi do katalogu, wykonuje komendę i wraca z powrotem | |
| • | pushd . | Put current dir on stack so you can popd back to it |
| Szukanie plików | ||
| • | alias l='ls -l --color=auto' | Pokazuje zawartość katalogu |
| • | ls -lrt | Pokazuje zawartość katalogu według daty. Zobacz też newest oraz find_mm_yyyy |
| • | ls /usr/bin | pr -T9 -W$COLUMNS | Pokazuje zawartość katalogu w dziewięciu kolumnach |
| find -name '*.[ch]' | xargs grep -E 'expr' | Szuka wyrazu 'expr' w obecnym katalogu i poniżej. Zobacz też findrepo | |
| find -type f -print0 | xargs -r0 grep -F 'example' | Szuka danego wyrazu tylko w nazwie pliku w obecnym katalogu i poniżej | |
| find -maxdepth 1 -type f | xargs grep -F 'example' | Szuka danego wyrazu tylko w nazwie pliku w obecnym katalogu | |
| find -maxdepth 1 -type d | while read dir; do echo $dir; echo cmd2; done | Wykonuje (w pętli) wiele komend dla każdego znalezionego wiersza | |
| • | find -type f ! -perm -444 | Znajduje pliki nie mogące zostać odczytane przez nikogo (pożyteczne na serwerach www) |
| • | find -type d ! -perm -111 | Znajduje katalogi niedostępne dla żadnego użytkownika (pożyteczne na serwerach www) |
| • | locate -r 'file[^/]*\.txt' | Search cached index for names. This re is like glob *file*.txt |
| • | look reference | Sprawdza (wg. Kolejności) wyraz w słowniku |
| • | grep --color reference /usr/share/dict/words | Podkreśla trafienia dla danego wyrażenia znalezione w słowniku |
| Kopie zapasowe i kompresja | ||
| gpg -c file | Szyfruje plik | |
| gpg file.gpg | Odszyfrowuje plik | |
| tar -c dir/ | bzip2 > dir.tar.bz2 | Tworzy skompresowaną kopię katalogu dir/ | |
| bzip2 -dc dir.tar.bz2 | tar -x | Odtwarza zawartość kopii (dla plików tar.gz użyj gzip zamiast bzip2) | |
| tar -c dir/ | gzip | gpg -c | ssh user@remote 'dd of=dir.tar.gz.gpg' | Tworzy skompresowaną i zaszyfrowana kopię katalogu /dir a następnie kopiuje go na inny komputer | |
| find dir/ -name '*.txt' | tar -c --files-from=- | bzip2 > dir_txt.tar.bz2 | Tworzy kopię z części plików zawartych w katalogu dir/ oraz innych w nim zawartych | |
| find dir/ -name '*.txt' | xargs cp -a --target-directory=dir_txt/ --parents | Kopiuje część plików zawartych w katalogu dir/ oraz innych w nim zawartych do katalogu dir_txt | |
| ( tar -c /dir/to/copy ) | ( cd /where/to/ && tar -x -p ) | Kopiuje (wraz z prawami) katalog copy/ do katalogu /where/to | |
| ( cd /dir/to/copy && tar -c . ) | ( cd /where/to/ && tar -x -p ) | Kopiuje (wraz z prawami) zawartość katalogu copy/ do katalogu /where/to | |
| ( tar -c /dir/to/copy ) | ssh -C user@remote 'cd /where/to/ && tar -x -p' | Kopije (wraz z prawami) katalog copy/ na inny komputer remote:/where/to/ | |
| dd bs=1M if=/dev/sda | gzip | ssh user@remote 'dd of=sda.gz' | Tworzy kopię dysku na innym komputerze | |
| rsync (Network efficient file copier: do testów służy opcja --dry-run) | ||
| rsync -P rsync://rsync.server.com/path/to/file file | Pobiera tylko różnice. W razie problemów z połączeniem można używać wielokrotnie | |
| rsync --bwlimit=1000 fromfile tofile | Kopiuje lokalnie z ograniczeniem maksymalnej prędkością. Rodzaj nice dla operacji WE/WY | |
| rsync -az -e ssh --delete ~/public_html/ remote.com:'~/public_html' | Tworzy mirror strony (wraz kompresją i szyfrowaniem danych) | |
| rsync -auz -e ssh remote:/dir/ . && rsync -auz -e ssh . remote:/dir/ | Synchronizuje aktualny katalog z katalogiem na serwerze | |
| ssh (Secure SHell) | ||
| ssh $USER@$HOST command | Wykonuje command na $HOST jako $USER (standardowo commend to shell) | |
| • | ssh -f -Y $USER@$HOSTNAME xeyes | Wykonuj GUI command na $HOST jako $USER |
| scp -p -r $USER@$HOST: file dir/ | Kopiuje wraz z prawami na $HOST do katalogu domowego użytkownika $USER | |
| ssh -g -L 8080:localhost:80 root@$HOST | Przekazuje połączenia do $HOSTNAME:8080 na $HOST:80 | |
| ssh -R 1434:imap:143 root@$HOST | Przekazuje połączenie z $HOST:1413 na imap:143 | |
| wget (multi purpose download tool) | ||
| • | (cd cli && wget -nd -pHEKk http://www.pixelbeat.org/cmdline.html) | Tworzy kopię strony internetowej w lokalnym katalogu |
| wget -c http://www.example.com/large.file | Kontynuuje pobieranie częściowo ściągniętego pliku | |
| wget -r -nd -np -l1 -A '*.jpg' http://www.example.com/dir/ | Kopiuje zbiór plików do lokalnego katalogu | |
| wget ftp://remote/file[1-9].iso/ | FTP wspiera bezpośrednio wyrażenia regularne (globbing) | |
| • | wget -q -O- http://www.pixelbeat.org/timeline.html | grep 'a href' | head | Natychmiast przeszukuje dane |
| echo 'wget url' | at 01:00 | Pobiera dany URL o 1 w nocy do obecnego katalogu | |
| wget --limit-rate=20k url | Pobiera z małym priorytetem (w tym wypadku limit to 20KB/s) | |
| wget -nv --spider --force-html -i bookmarks.html | Sprawdza linki w pliku | |
| wget --mirror http://www.example.com/ | Efektywnie uaktualnia lokalna kopię strony (można użyć w programie cron) | |
| sieć (Uwaga komendy ifconfig, route, mii-tool, nslookup są przestarzałe) | ||
| ethtool eth0 | Pokazuje status urządzenia sieciowego eth0 | |
| ethtool --change eth0 autoneg off speed 100 duplex full | Ręcznie ustawia prędkość urządzenia sieciowego | |
| iwconfig eth1 | Pokazuje status urządzenia bezprzewodowego eth1 | |
| iwconfig eth1 rate 1Mb/s fixed | Ręcznie ustawia prędkość urządzenia bezprzewodowego | |
| • | iwlist scan | Pokazuje dostępne sieci bezprzewodowe |
| • | ip link show | Pokazuje urządzenia sieciowe |
| ip link set dev eth0 name wan | Zmienia nazwę urządzenia eth0 na wan | |
| ip link set dev eth0 up | Włącza (lub wyłacza) urządzenie sieciowe eth0 | |
| • | ip addr show | Pokazuje adresy urządzeń |
| ip addr add 1.2.3.4/24 brd + dev eth0 | Dodaje (lub kasuje) adres IP i maskę sieciową (255.255.255.0) | |
| • | ip route show | Pokazuje ruting |
| ip route add default via 1.2.3.254 | Ustawia standardową bramkę wyjścia na 1.2.3.254 | |
| • | tc qdisc add dev lo root handle 1:0 netem delay 20msec | Dodaje opóźnienie 20ms do sterownika urządzenia (przydatne w czasie testów) |
| • | tc qdisc del dev lo root | Usuwa opóźnienie dodane powyżej |
| • | host pixelbeat.org | Pokazuje informacje IP dla nazwy DNS albo na odwrót |
| • | hostname -i | Pokazuje lokalny adres ip (równoważne z host `hostname`) |
| • | whois pixelbeat.org | Pokazuje informacje whois dla nazwy lub adresu IP |
| • | netstat -tupl | Pokazuje usługi internetowe |
| • | netstat -tup | Pokazuje aktywne usługi internetowe z i do komputera |
| sieć w systemie Windows (uwaga: pakiet samba udostępnia w całości narzędzia związane z usługami sieciowymi systemu Windows) | ||
| • | smbtree | Pokaż komputery z Windowsem. Zobacz też polecenie findsmb |
| nmblookup -A 1.2.3.4 | Pokaż windowsową nazwę (netbios) dla danego adresu ip | |
| smbclient -L windows_box | Pokaz katalogi współdzielone na komputerze z Windowsem lub serwerze samby | |
| mount -t smbfs -o fmask=666,guest //windows_box/share /mnt/share | Podłącz katalog współdzielony | |
| echo 'message' | smbclient -M windows_box | Wyślij wiadomość popup do komputera z windowsem (w XP SP2 standardowo wyłączone) | |
| text manipulation (uwaga: sed używa stdin i stdout, zatem jeśli chcesz zmienić plik dodaj <oldfile >newfile) | ||
| sed 's/string1/string2/g' | Zastępuje wyraz1 na wyraz2 | |
| sed 's/\(.*\)1/\12/g' | Zmienia dowonywyraz1 na dowolnywyraz2 | |
| sed '/^ *#/d; /^ *$/d' | Usuwa komentarze i puste linie | |
| sed ':a; /\\$/N; s/\\\n//; ta' | Łączy wszystkie linie oddzielając je znakiem \ | |
| sed 's/[ \t]*$//' | Usuwa puste znaki z linii | |
| sed 's/\([\\`\\"$\\\\]\)/\\\1/g' | Opuszcza metaznaki powłoki aktywne wewnątrz cudzysłowia | |
| • | seq 10 | sed "s/^/ /; s/ *\(.\{7,\}\)/\1/" | Justuje numery do prawej |
| sed -n '1000p;1000q' | Pokazuje tysięczną linię | |
| sed -n '10,20p;20q' | Pokazuje linie od 10 do 20 | |
| sed -n 's/.*<title>\(.*\)<\/title>.*/\1/ip;T;q' | Pokazuje tytuł stron internetowej napisanej w HTML | |
| sort -t. -k1,1n -k2,2n -k3,3n -k4,4n | Sortuje adresy IPV4 ip | |
| • | echo 'Test' | tr '[:lower:]' '[:upper:]' | Zmienia wielkość znaków |
| • | tr -dc '[:print:]' < /dev/urandom | Filtruje znaki nie dające się wydrukować |
| • | history | wc -l | Liczy linie |
| operacje na zbiorach (uwaga: Aby przyśpieszyć działanie można ustawić następującą zmienną export LANG=C. Tym samym zakłada się brak identycznych linii w pliku) | ||
| sort -u file1 file2 | Połączenie nieposortowane plików | |
| sort file1 file2 | uniq -d | Część wspólna nieposortowane plików | |
| sort file1 file1 file2 | uniq -u | Różnica nieposortowane plików | |
| sort file1 file2 | uniq -u | Symetryczna różnica nieposortowane plików | |
| join -t'\0' -a1 -a2 file1 file2 | Połączenie posortowane plików | |
| join -t'\0' file1 file2 | Część wspólna posortowane plików | |
| join -t'\0' -v2 file1 file2 | Różnica posortowane plików | |
| join -t'\0' -v1 -v2 file1 file2 | Symetryczna różnica posortowane plików | |
| metematyka | ||
| • | echo '(1 + sqrt(5))/2' | bc -l | Proste obliczenia (obliczenie φ). Zobacz też bc |
| • | echo 'pad=20; min=64; (100*10^6)/((pad+min)*8)' | bc | Bardziej skomplikowane obliczenia (int). To pokazuje maksymalne prędkość FastEthernet |
| • | echo 'pad=20; min=64; print (100E6)/((pad+min)*8)' | python | Python potrafi obsłużyć notacje naukową |
| • | echo 'pad=20; plot [64:1518] (100*10**6)/((pad+x)*8)' | gnuplot -persist | Prędkość FastE w relacji do wielkości pakietu |
| • | echo 'obase=16; ibase=10; 64206' | bc | Konwertuje liczby dziesiętne do szesnastkowych |
| • | echo $((0x2dec)) | Konwertuje liczby szesnastkowe do dziesiętnych ((arytmetyczne rozszerzenie powłoki)) |
| • | units -t '100m/9.58s' 'miles/hour' | Konwersja jednostek (dziesiętne do calowych) |
| • | units -t '500GB' 'GiB' | Konwersja jednostek (z SI do IEC). Zobacz też numfmt |
| • | units -t '1 googol' | Definiuje jednostkę |
| • | seq 100 | (tr '\n' +; echo 0) | bc | Dodaje kolumne z cyframi. Zobacz też add i funcpy |
| kalendarz | ||
| • | cal -3 | Pokazuje kalendarz |
| • | cal 9 1752 | Pokazuje kalendarz dla danego miesiąca i roku |
| • | date -d fri | Pokazuję datę najbliższego piątku. Zobacz też day |
| • | date --date='25 Dec' +%A | W jaki dzień wypada w tym roku Boże Narodzenie |
| • | date --date '1970-01-01 UTC 2147483647 seconds' | Konwertuje sekundy, które upłynęły od początku epoki uniksa w datę |
| • | TZ=':America/Los_Angeles' date | Pokazuję godzinę na zachodnim wybrzeżu USA (użyj tzselect aby wybrać daną strefę czasową) |
| echo "mail -s 'get the train' P@draigBrady.com < /dev/null" | at 17:45 | Wysyła email z przypomnieniem | |
| • | echo "DISPLAY=$DISPLAY xmessage cooker" | at "NOW + 30 minutes" | Pokazuje okienko z przypomnieniem |
| ustawienia lokalne | ||
| • | printf "%'d\n" 1234 | Pokazuje liczbę z grupowaniem tysięcznym zgodnym z ustawieniami lokalnymi |
| • | BLOCK_SIZE=\'1 ls -l | Pokazuje grupowanie tysięczne podczas użycia komendy ls |
| • | echo "I live in `locale territory`" | Pokazuje informacje o ustawieniach lokalnych |
| • | LANG=en_IE.utf8 locale int_prefix | Pokazuje lokalne informacje dla danego kraju. Zobacz też ccodes |
| • | locale | cut -d= -f1 | xargs locale -kc | less | Pokazuje pola dostępne w lokalnej bazie |
| recode (Polecenia iconv, dos2unix, unix2dos są przestarzałe) | ||
| • | recode -l | less | Pokazuje dostępne konwersje (aliasy na każdej linii) |
| recode windows-1252.. file_to_change.txt | Windows "ansi" do lokalnego kodowania (automatyczna konwersja CRLF ) | |
| recode utf-8/CRLF.. file_to_change.txt | Windows utf8 do lokalnego kodowania | |
| recode iso-8859-15..utf8 file_to_change.txt | Latin9 (europa zachodnia) to utf8 | |
| recode ../b64 < file.txt > file.b64 | Kodowanie Base64 | |
| recode /qp.. < file.txt > file.qp | Quoted printable decode | |
| recode ..HTML < file.txt > file.html | Tekst to HTML | |
| • | recode -lf windows-1252 | grep euro | Pokazuje informacje o danym znaku |
| • | echo -n 0x80 | recode latin-9/x1..dump | Pokazuje informacje o znaku w kodowaniu latin-9 |
| • | echo -n 0x20AC | recode ucs-2/x2..latin-9/x | Pokazuje kodowanie latin-9 |
| • | echo -n 0x20AC | recode ucs-2/x2..utf-8/x | Pokazuje kodowanie utf-8 |
| CDs | ||
| gzip < /dev/cdrom > cdrom.iso.gz | Tworzy skompresowaną kopię CD | |
| mkisofs -V LABEL -r dir | gzip > cdrom.iso.gz | Tworzy skompresowaną kopię CD z zawartości danego katalogu | |
| mount -o loop cdrom.iso /mnt/dir | Podłącza (tylko odczyt) kopię CD do katalogu /mnt/dir | |
| cdrecord -v dev=/dev/cdrom blank=fast | Kasuje dysk CDRW | |
| gzip -dc cdrom.iso.gz | cdrecord -v dev=/dev/cdrom - | Wypala CD z pliku (użyj dev=ATAPI -scanbus aby upewnić się co do urządzenia) | |
| cdparanoia -B | Kopiuje ścieżki audio z CD jako pliki wav do bieżącego katalogu | |
| cdrecord -v dev=/dev/cdrom -audio *.wav | Tworzy audio CD ze wszystkich plików wav z bieżącego katalogu (Zobacz też cdrdao) | |
| oggenc --tracknum='track' track.cdda.wav -o 'track.ogg' | Tworzy pliki ogg z plików wav | |
| disk space (Zobacz też FSlint) | ||
| • | ls -lSr | Pokazuje pliki według wielkości, największe na końcu |
| • | du -s * | sort -k1,1rn | head | Pokazuje katalogii zajmujących największą ilość miejsca w bieżącym katalogu. Zobacz też dutop |
| • | df -h | Pokazuje wolne miejsce na podłączonych systemach plików |
| • | df -i | Pokazuje wolne inodes na podłączonych systemach plików |
| • | fdisk -l | Pokazuje wielkość dysków i typ partycji (jako root) |
| • | rpm -q -a --qf '%10{SIZE}\t%{NAME}\n' | sort -k1,1n | Pokazuje wszystkie zainstalowane pakiety według wielkości (Bytes) w dystrybucjach używających rpm |
| • | dpkg-query -W -f='${Installed-Size;10}\t${Package}\n' | sort -k1,1n | Pokazuje wszystkie zainstalowane pakiety według wielkości (KBytes) w dystrybucjach używających deb |
| • | dd bs=1 seek=2TB if=/dev/null of=ext3.test | Tworzy duży plik testowy (nie zajmując w ogóle miejsca). Zobacz też truncate |
| monitorownie/debugowanie | ||
| • | tail -f /var/log/messages | Monitoruje informacje w logu |
| • | strace -c ls >/dev/null | Pokazuje podsumowanie/profil wywołań systemowych danej komendy |
| • | strace -f -e open ls >/dev/null | Pokazuje wywołania systemowe danej komendy |
| • | ltrace -f -e getenv ls >/dev/null | Pokazuje wywołania biblioteczne danej komendy |
| • | lsof -p $$ | Pokazuje ścieżki otwarte przez ten proces |
| • | lsof ~ | Pokazuje procesy ktore mają otwartą daną ścieżkę |
| • | tcpdump not port 22 | Pokazuje aktywność sieciową za wyjątkiem ssh. Zobacz też tcpdump_not_me |
| • | ps -e -o pid,args --forest | Pokazuje procesy wg hierarchii |
| • | ps -e -o pcpu,cpu,nice,state,cputime,args --sort pcpu | sed '/^ 0.0 /d' | Pokazuje procesy wg % użycia procesora |
| • | ps -e -orss=,args= | sort -b -k1,1n | pr -TW$COLUMNS | Pokazuje procesy wg użycia pamięci. Zobacz też ps_mem.py |
| • | ps -C firefox-bin -L -o pid,tid,pcpu,state | Pokazuje wszystkie wątki danego procesu |
| • | ps -p 1,2 | Pokazuje informacje dla procesu o danym id |
| • | last reboot | Pokazuje historię ostatnich uruchomień |
| • | free -m | Pokazuje ilość wolnej pamięci RAM (-m w MB) |
| • | watch -n.1 'cat /proc/interrupts' | Pokazuje zmiany danych aktualnie się zmieniających |
| informacje o systemie (zobacz też sysinfo) ('#' znaczy, że musi być wykonane z prawami root) | ||
| • | uname -a | Pokazuje wersje jądra i architekturę systemu |
| • | head -n1 /etc/issue | Pokazuje nazwę i wersję linuksa |
| • | cat /proc/partitions | Pokazuje partycje zarejestrowane w systemie |
| • | grep MemTotal /proc/meminfo | Pokazuje informacje o pamięci RAM |
| • | grep "model name" /proc/cpuinfo | Pokazuje informacje o procesorze |
| • | lspci -tv | Pokazuje informacje o PCI |
| • | lsusb -tv | Pokazuje informacje o USB |
| • | mount | column -t | Pokazuje systemy plików podłączone do kuputera (informacje są wyjustowane) |
| # | dmidecode -q | less | Pokazuje informacje SMBIOS/DMI |
| # | smartctl -A /dev/sda | grep Power_On_Hours | Pokazuję całościowy czas pracy dysku |
| # | hdparm -i /dev/sda | Pokazuje informacje o dysku sda |
| # | hdparm -tT /dev/sda | Testuję prędkość odczytu dysku sda |
| # | badblocks -s /dev/sda | Szuka popsutych bloków na dysku sda |
| interactive (zobacz też linux keyboard shortcuts) | ||
| • | readline | Edytor linowy używany przez bash, python, bc, gnuplot, ... |
| • | screen | Wirtualne terminale z możliwością odłączania oi podłączania |
| • | mc | Manager plików który może przeglądać rpm, tar, ftp, ssh, ... |
| • | gnuplot | Interaktywny i obsługujący skrypty program do rysowania |
| • | links | Przeglądarka internetowa |
| różne | ||
| • | alias hd='od -Ax -tx1z -v' | Podręczna zmiana hexdump. (zastosowanie np: • hd /proc/self/cmdline | less) |
| • | alias realpath='readlink -f' | Pokazuje ścieżkę w postaci kanonicznej. (usage e.g.: • realpath ~/../$USER) |
| • | set | grep $USER | Przeszukuje aktualne ustawienia środowiska |
| touch -c -t 0304050607 file | Zmienia datę pliku (YYMMDDhhmm) | |
| • | python -m SimpleHTTPServer | Uruchamia prosty serwer HTTP i tworzy drzewo plików w aktualnym katalogu na http://$HOSTNAME:8000 |
© Apr 21 2008